Baez sings Dylan

Joan Baez- một trong những giọng ca nữ nhạc Folk hay nhất. Giọng cô trong vắt, dịu dàng, ngân nga. Cô là ca sĩ chính hát các bài hát của Bob Dylan.

Album này tập hợp một số bài hát của Bob Dylan mà Joan từng hát. Nếu đã từng nghe chất giọng khê nồng, lãng tử của Bob Dylan, thì sẽ càng có dịp so sánh khi nghe các bài hát này được thể hiện bởi một giọng hát ngược lại, trong trẻo đến lạ lùng. Nhưng chính ra tôi lại thích một album khác, từng nghe mà không nhớ tên của Joan hơn. Album đó là một trong những album đầu tiên của Joan, khi cô chưa thành ca sĩ "chuyên trị" nhạc Bob Dylan, và giọng cô dịu dàng vô cùng. Hơn nữa các bài hát của Bob Dylan mang nhiều tâm sự cá nhân, có nhiều trải nghiệm, thậm chí đắng cay, mỉa mai, nghiệt ngã nên có lẽ nhìn chung, Bob Dylan vẫn là người thể hiện thành công hơn cả các nhạc phẩm của ông. Nhưng mặt khác, có nhiều bài nghe Joan Baez hát lại thấy có cảm xúc da diết hơn Bob.

Nói thêm về một số thứ không phải nhạc. Joan Baez có lẽ là một trong những người tiêu biểu nhất cho khái niệm "nghệ sỹ dấn thân". Cô có mặt trong hầu hết các hoạt động đấu tranh vì quyền con người, quyền công dân, phản đối bạo quyền và ủng hộ những người bất hạnh. Trong khi một số nghệ sỹ khác, có thể kể trong số này cả Bob Dylan, phạm vi đấu tranh hạn hẹp hơn và thường đi cùng xu hướng chung trong giới thì ở Joan, sự dấn thân của cô hình như thuần túy từ một xác tín mạnh mẽ của cô. Điều này có lẽ phần nào do hoàn cảnh gia đình cô, sinh ra trọng một gia đình theo giáo phái Quaker- giáo phái đề cao lòng thương cảm, sự dũng cảm cá nhân, bênh vực người thiệt thòi và sống giản dị, thanh bạch (,người Mỹ tự thiêu trước cửa Lầu Năm Góc phản đối chiến tranh Việt Nam cũng là một tín đồ Quaker). Joan Baez phản đối phân biệt chủng tộc, chống chiến tranh Việt Nam, đấu tranh vì quyền lợi của giới đồng tính, ủng hộ quyền con người, quyên góp chống nghèo đói, chống chiến tranh Iraq, bảo vệ môi trường....liên tục trong suốt bốn thập kỷ qua.

Thời chiến tranh Việt Nam, Joan Baez là một trong số ít nghệ sỹ Mỹ thực sự có mặt ở Việt Nam trong lúc chiến tranh căng thẳng. Cô đã đến Hà Nội năm 1972 để trao quà Giáng sinh cho tù binh Mỹ và tình cờ chứng kiến món quà Giáng sinh của Nixon tặng cho người Hà Nội trong 12 ngày đêm. Nhiệt liệt phản đối chiến tranh Việt Nam là thế nhưng tới năm 1979, bất chấp sự e ngại của những người trong phái tả, Joan Baez là một trong số những người đầu tiên phản đối chính quyền Hà Nội trong cách đối xử với những người phục vụ dưới chế độ Sài Gòn cũ trong một bức thư ngỏ gửi chính phủ CHXHCN Việt Nam. Có thể nói bà là một người sống với niềm tin mạnh mẽ của mình vào quyền con người, vào hòa bình và tự do. Hành động này của Baez có thể so sánh với việc làm của nhà văn Camus hai thập kỷ trước đó, khi ông hầu như đơn độc lên tiếng lên án nhà nước Stalin và các hành động đàn áp, đế quốc của nó, trước sự chế giễu và khó chịu của người bạn Sartre và nhiều trí thức tả phái châu Âu khác.

Khi đọc được bức thư ngỏ này, Trịnh Công Sơn đã viết một bức thư (nhưng không gửi) cho Joan Baez. Trong đó có nhắc tới kỷ niệm khi lần đâu ông nghe thấy tiếng hát của Joan:

"Chị Joan Baez thân mến!

Trong lúc viết lá thư này cho chị, trước mắt tôi có lá thư ngỏ và bên tai có tiếng hát We shall over come của chị.

"Vào những năm 60, có một kỷ niệm nhỏ khiến tôi tình cờ biết được tiếng hát của chị. Năm ấy, tôi lên một thành phố nhỏ ở vùng cao nguyên VN và nhân tiện ghé quán cà phê thăm người bạn cũng là ca sĩ. Vào quán, tôi thấy những đĩa hát có hình chị dính ở bức tường bằng gỗ. Ở ngoài trời rất lạnh, quán có đèn màu hồng, và ở chiếc quầy ngồi trên ghế cao cách tôi khoảng 2m, có một người lính Mỹ ngồi im lặng truớc ly rượu. Tiếng hát của chị bay la đà trên mặt bàn, ghé vào từng ly rượu, và dường như muốn thăm hỏi từng trái tim con người. Khi người lính Mỹ đứng dậy bước ra, tôi thấy trên mắt có một giọt nước màu hồng. Đến nay tôi không còn nhớ bài hát đó là bài gì, nhưng tiếng hát của chị có lẽ đã gợi lên trong lòng người ấy nỗi nhớ quê hương... "

 

(Joan Baez và Bob Dylan)

Quay lại âm nhạc, đây là album Baez sings Dylan

Tiếc là abum này chưa hoàn toàn tiêu biểu cho sự nghiệp của Joan Baez khi thiếu một số bài rất hay của Joan như "Blowing in the Wind", "Amazing Grace" hay "Diamond and Rust".

Còn đây là bài hát của Bob Dylan mà tớ đang thích (có lẽ cũng bởi tư tưởng AQ thấm đậm trong đó- Don't think twice, it's all right).

Khi nghe tiếng gà gáy trong buổi bình minh
Em hãy nhìn ra cửa sổ. Tôi sẽ đi xa.
Em là lý do để tôi tiếp tục đi
Nhưng đừng nghĩ ngợi nhiều. Rồi sẽ ổn thôi.

 

Dont think twice, its all right

It ain't no use to sit and wonder why, babe
It don't matter, anyhow
An' it ain't no use to sit and wonder why, babe
If you don't know by now
When your rooster crows at the break of dawn
Look out your window and I'll be gone
You're the reason I'm trav'lin' on
Don't think twice, it's all right

It ain't no use in turnin' on your light, babe
That light I never knowed
An' it ain't no use in turnin' on your light, babe
I'm on the dark side of the road
Still I wish there was somethin' you would do or say
To try and make me change my mind and stay
We never did too much talkin' anyway
So don't think twice, it's all right

It ain't no use in callin' out my name, gal
Like you never did before
It ain't no use in callin' out my name, gal
I can't hear you any more
I'm a-thinkin' and a-wond'rin' all the way down the road
I once loved a woman, a child I'm told
I give her my heart but she wanted my soul
But don't think twice, it's all right

I'm walkin' down that long, lonesome road, babe
Where I'm bound, I can't tell
But goodbye's too good a word, gal
So I'll just say fare thee well
I ain't sayin' you treated me unkind
You could have done better but I don't mind
You just kinda wasted my precious time
But don't think twice, it's all right