Thursday, April 20, 2006

Thói quen chọn sách khác nhau giữa nam và nữ

Khi Lisa Jardine và Annie Watkins tiến hành khảo sát ý kiến của một số phụ nữ về cuốn sách đã làm thay đổi đời họ, tác phẩm được nhắc đến nhiều nhất là Jane Eyre của Charlotte Brontë và Pride and Prejudice (Kiêu hãnh và định kiến) của Jane Austen. Nhưng khi câu hỏi này được đặt ra cho giới mày râu, họ nhận được một kết quả rất khác. Dưới đây là bài viết đăng trên The Guardian.

Thói quen chọn sách khác nhau giữa nam và nữ

Cách đây hơn một năm, chúng tôi đã tiến hành khảo sát các độc giả nữ về cuốn sách đã giúp họ vượt qua những thời gian khó khăn, khủng hoảng trong cuộc sống. Bắt đầu từ những nhân vật nổi tiếng trong lĩnh vực nghệ thuật, truyền thông, đối tượng điều tra của chúng tôi dần mở rộng ra đến các học giả, giảng viên đại học, giáo viên phổ thông và những người bình thường khác. Cuối cùng, chúng tôi đã phỏng vấn được tất cả 400 phụ nữ.

Mỗi người đều có cho mình một cuốn sách yêu thích và danh sách các tác phẩm chúng tôi nhận được khá phong phú:

The Lord of the Rings
The Hitchhiker"s Guide to the Galaxy to Catch 22
Rebecca, Heart of Darkness
The Golden Notebook…

Bên cạnh đó là những kiệt tác có sức sống lâu bền như:

Wuthering Heights (Đồi gió hú)
Gone With The Wind (Cuốn theo chiều gió)
Pride and Prejudice (Kiêu hãnh và định kiến)
Anna Karenina
Beloved (Người yêu dấu)…


Năm nay, chúng tôi cũng thực hiện công việc tương tự, nhưng đối tượng điều tra là cánh đàn ông. Chúng ta đã có một thực đơn phong phú cho độc giả nữ, vậy các món ăn tinh thần cho giới mày râu thì sao?

Cùng với câu hỏi và phương thức tiến hành như đối với các độc giả nữ, chúng tôi hy vọng sẽ nhận được kết quả tương tự để có thể so sánh. Điều đầu tiên, trái với mong đợi của chúng tôi là giới mày râu tỏ ra miễn cưỡng hơn phụ nữ trong việc đưa ra cuốn sách đã có tác động lớn đến cuộc đời của họ. Hay nói chính xác hơn thì họ cảm thấy nghi ngờ về câu hỏi. Trong khi phụ nữ không ngần ngại đưa ra cuốn sách yêu thích, tâm sự về những giây phút đau khổ trong cuộc đời, những niềm vui và sự an ủi họ tìm thấy trong sách vở thì dường như, nam giới không có thói quen giải khuây bằng sách.

Và khi đưa ra câu trả lời, danh sách những cuốn sách yêu thích của nam giới cũng khác xa với sự lựa chọn của phái nữ. Với hơn 400 phụ nữ được phỏng vấn, chúng tôi nhận được 200 tựa sách. Để có một lượng tựa sách tương đương, chúng tôi phải phỏng vấn số lượng nam giới đông hơn nhiều. Cánh đàn ông đã chọn ra những tác phẩm vô cùng nổi tiếng:


The Outsider (hoặc The Stranger - Người xa lạ) - Camus
One Hundred Years of Solitude (Trăm năm cô đơn) - Marquez
The Catcher in the Rye (Bắt trẻ đồng xanh) - Salinger
Slaughterhouse Five - Vonnegut
trong khi với phụ nữ, bên cạnh những tác phẩm kinh điển, họ còn “lùng” được cho mình những đầu sách rất đỗi “vô danh”.

Hơn nữa, khẩu vị văn chương của nam giới và nữ giới còn khác xa nhau. Chỉ có 4 tựa sách xuất hiện trong top 20 cuốn sách được cả 2 giới yêu thích nhất, còn ở top 5, không có bất cứ “món ăn chung” nào.

Top 20 cuốn sách được yêu thích nhất của giới mày râu cho thấy, họ thích những cuốn sách có lối trần thuật mạnh mẽ, những tác phẩm đề cập đến cuộc đấu tranh lý trí…

Một trong những nguyên nhân lý giải cho hiện tượng này, theo chúng tôi, là bởi nam giới thường đọc sách trong độ tuổi 12-20, sau độ tuổi đó, rất nhiều người thú nhận rằng họ ít đọc hơn, dù đến những năm tháng về già, họ lại tiếp tục trở lại với sách. Những người trong độ tuổi 20-40 được hỏi thường tỏ ra không hứng thú với việc đọc, bởi sách buộc họ phải “tự vấn lương tâm” hoặc phải đối mặt với những vấn đề về trách nhiệm của mình với gia đình.

Giáo sư Rob Dickins, một trong những người được phỏng vấn, phân tích: Thói quen chọn sách lúc về già của con người rất dễ bị ảnh hưởng bởi những cảm xúc từ các cuốn sách mà họ đã đọc trong độ tuổi 15-16. “Phụ thuộc vào việc bạn đọc Little Women (Những phụ nữ bé nhỏ) của Alcott hay Metamorphosis (Biến dạng) của Kafka ở tuổi 15, bạn sẽ có những cách lựa chọn sách khác nhau khi về già”, ông nói.

Chúng tôi nhận thấy, thói quen chọn sách của đàn ông bị chi phối rất mạnh mẽ bởi những kỷ niệm thời thơ ấu. Rất nhiều người thừa nhận, họ ghét đọc lại những cuốn sách từng rất quan trọng đối với một thời điểm nhạy cảm nào đó trong quãng đời thơ ấu của mình.

Trong độ tuổi teen, rất nhiều cậu bé đã coi nhà văn như một người dẫn đường. Khi tìm được tác giả yêu thích, họ có thể tìm đọc các tác phẩm của nhà văn, trích dẫn những câu văn hoặc những lời nói hay của tác giả đó. Orwell, chẳng hạn, là một tác giả được trích dẫn nhiều. Đây là điều hơi khác so với những kết quả điều tra được đối với các độc giả nữ.

Có 6 tác giả nam có sách được lựa chọn vào danh sách 20 tác phẩm được phụ nữ yêu thích nhất, trong khi đó, chỉ có một nhà văn nữ được độc giả nam lựa chọn: đó là Harper Lee (To Kill A Mockingbird - Giết con chim nhại). Khi nhận được kết quả này, chúng tôi đã nói đùa: hay là “các ông” không biết Harper Lee là một cái tên con gái? Phái nữ khẳng định, họ không quan tâm đến tác giả là nam hay nữ.

Độc giả nam cũng vậy, với họ ấn tượng để lại từ mỗi cuốn sách là cốt truyện và nhân vật. Điều này có thể đã dẫn đến một hệ quả là các độc giả nam thường quan tâm đến những cuốn sách kiểu “phiêu lưu” hoặc “chiến thắng trước nghịch cảnh” - loại tác phẩm vốn thích hợp với các nam nhà văn hơn. Nhưng những bạn đọc nam có thói quen đọc sách ở tuổi trung niên cũng có khuynh hướng tìm đến tác phẩm của các nhà văn nữ. Iris Murdoch là một tác giả được các bậc t
rung niên đặc biệt yêu thích.

Nhìn chung, nam giới thường sử dụng tiểu thuyết như một thứ sách chỉ dẫn, một loại bản đồ trước hành trình khó khăn (dù họ ít khi thú nhận điều này). Trong khi đó, phụ nữ coi sách là một liệu pháp tâm lý giúp họ vượt qua những cú sốc như ly hôn, gặp khó khăn trong công việc hoặc rắc rối trong cuộc sống.


Top 20 cuốn sách yêu thích của nam giới (các truyện tớ đã đọc được in đậm)

- The Outsider - Albert Camus
- Heart of Darkness - Joseph Conrad (I can't finish)
- Crime and Punishment - Fyodor Dostoevsky
- The Great Gatsby - F Scott Fitzgerald
- Brighton Rock - Graham Greene
- Catch 22 by Joseph Heller
- High Fidelity - Nick Hornby
- Ulysses - James Joyce
-
Metamorphosis - Franz Kafka
- The Book of Laughter and Forgetting - Milan Kundera
- To Kill a Mockingbird - Harper Lee
- One Hundred Years of Solitude - Gabriel Garcia Marquez

- Lolita - Vladimir Nabokov
- 1984 - George Orwell
- The Catcher in the Rye - JD Salinger

- The Grapes of Wrath - John Steinbeck
- The Hobbit - JRR Tolkien
- The Lord of the Rings - JRR Tolkien

- The Adventures of Huckleberry Finn - Mark Twain
- Slaughterhouse Five - Kurt Vonnegut

H.T. lược dịch (The Guardian)

No comments: