Entry for August 12, 2008

Đọc báo Việt Nam đưa tin về chiến sự Nga-Gruzia (Georgia) thì thấy nói chung chỉ đưa tin, không bình luận, nhưng lập trường có phần hơi hơi nghiêng về ủng hộ Nga. Tôi nghĩ trong việc này thì đúng là tay tổng thống Georgia ngựa non háu đá, không biết lượng sức mình. Dân Georgia cũng có phần sai lầm khi làm cách mạng đưa một gã luật sư trẻ tuổi chân ướt chân ráo từ Mỹ trở về lên làm Tổng thống khi mới 36 tuổi và với lập trường chống Nga, thân Mỹ quyết liệt. Yếu tố trẻ tuổi, chưa bị va vấp nhiều với nước Nga (tuy ông ta từng học Đại học vài năm ở Kiev thuộc Ukraina) có lẽ cũng khiến cho viên Tổng thống này hành động thiếu cân nhắc, hẳn không lường được là Nga sẽ phản ứng mạnh như vậy, trong khi lẽ ra phải lường được việc nước Nga sẽ tận dụng cơ hội này để vung bàn tay sắt của mình khống chế dãy Caucasus (hình như ngày xưa Promete bị xiềng ở đây). Nga hiện nay có quá đủ lý do để làm việc đó với kinh tế dư dả nhờ giá dầu tăng, viên tổng thống Nga mới lên Medvedev cũng muốn chứng tỏ khả năng và sự cứng rắn của mình, nhất là khi có ông thầy Putin còn đang ngồi đó chỉ rình xem thằng học trò có làm gì sai hay không, và Mỹ chắc chắn không dám can thiệp mạnh khi đang vướng chân ở Trung Đông và lại đang kỳ bầu cử Tổng thống.

Nhưng về mặt lý thì tôi không thấy nước Nga có bất kỳ cái lý gì để can thiệp vào như thế, ngoài cái lý của kẻ mạnh. Thậm chí họ còn ít "lý" hơn cả Mỹ khi can thiệp vào Iraq vì ít ra Mỹ còn đưa ra lý do rằng họ có bằng chứng Iraq có vũ khí hủy diệt hàng loạt đe dọa an ninh của Mỹ và khu vực (bằng chứng này sau đó là bằng chứng giả nhưng đó là một chuyện khác). Hiện giờ người Nga còn lấy lý do là người Georgia tiến hành diệt chủng người Nam Ossetia, gần với lý do quân đội Việt Nam tiến vào Cambodia năm 1979. Nhưng lưu ý là trước năm 1979, quân đội Khmer Đỏ đã nhiều lần tấn công quy mô vào biên giới Việt Nam và tiến hành thảm sát cả người Việt và người Khmer trong biên giới Việt Nam- một điều tương tự như vậy không xảy ra với biên giới Nga (trừ khi Nga mặc nhiên coi Nam Ossetia là của mình, một điều mà chính Nga cũng không dám nhận và chưa nước nào công nhận). Thêm nữa, cáo buộc "diệt chủng" của Nga với người Georgia chỉ được đưa ra khi xe tăng Nga đã tiến vào lãnh thổ Georgia và chỉ là cáo buộc suông mà chưa có bằng chứng nào đi kèm.

Cũng lưu ý là Nam Ossetia là lãnh thổ danh chính ngôn thuận vẫn thuộc Georgia, không thuộc Nga. Người Ossetia cũng là dân tộc riêng, thuộc nhóm người Ba Tư, hiện nay một phần sống ở Nga, một phần sống ở Georgia. Vì thế cái lý của người Nga chỉ đơn giản là cái lý của kẻ mạnh và tôi thấy nó rất gần với một kịch bản hoàn toàn tưởng tượng sau.

Giả sử Trung Quốc cấp quốc tịch cho người Tày, Nùng, Mông, Thái ở miền Bắc VN và xúi vùng này ly khai. Người Tày, Nùng, Mông, Thái đòi ly khai lập quốc gia độc lập riêng (kế thừa Nùng Trí Cao ngày xưa chẳng hạn) hoặc hợp nhất với khu tự trị người Choang (thực chất cũng là người Tày-Nùng) ở phía bên kia biên giới nhưng chính quyền của họ không được nước nào thừa nhận. Để bảo toàn chủ quyền lãnh thổ, quân đội VN tấn công vùng ly khai của người thiểu số. Người Tàu bèn đưa quân sang đánh thẳng vào lãnh thổ Việt Nam, thậm chí đe dọa tấn công Hà Nội với lý do bảo vệ công dân nước họ. Vì yếu hơn nên chính phủ Việt Nam xin người Tàu ngừng bắn nhưng họ nhất định không chịu, đòi phải lật đổ chính quyền thân Mỹ (hoặc thân Nga, thân EU, thân Nhật...), lập nên chính phủ thân Tàu và tuyên thệ không được tấn công vùng tranh chấp cho dù chỉ có một phần (chứ không phải toàn bộ) nằm dưới quyền tự trị của lực lượng ly khai. Nghị quyết của HĐBA yêu cầu các bên ngừng bắn bị người Tàu, là thành viên thường trực HĐBA, thẳng thừng bác bỏ.

Và đó thực sự là những gì rất tương tự đang diễn ra ở Georgia, Nam Ossetia. Lập trường của bạn có thể là thiện cảm với Nga, với Georgia, hay với người Ossetia nhưng bản chất của sự việc vẫn là sự can thiệp của một đại quốc vào một tiểu quốc để bắt tiểu quốc này phụ thuộc vào mình. Giống như trong Đông Chu, nước Tề ủng hộ một đại phu nào đó ở nước Lỗ chống lại vua Lỗ, hay nước Tấn bắt nước Trịnh phải bỏ Sở để thần phục mình. Giống như người Tàu đánh Việt Nam để trừng trị "tiểu bá", dạy cho Việt Nam một bài học.