Friday, August 29, 2008

Entry for August 29, 2008

John McCain đã chọn ứng cử viên Phó Tổng thống là Thống đốc bang Alaska Sarah Palin, 44 tuổi. Bà Sarah Palin mới chỉ làm Thống đốc từ năm 2006, trước đó bà làm thị trường một thị trấn có số dân chưa đến 9000 người. Alaska là bang có diện tích lớn nhất nước Mỹ (gấp 4 lần diện tích bang California, gấp 5 lần diện tích Việt Nam), nhưng có dân cư rất thưa thớt, chỉ vẻn vẹn hơn 680 nghìn dân, tức là chỉ nhỉnh hơn 1/10 Hà Nội (theo Wikipedia thì diện tích Hà Nội mới hiện nay là 6,2 triệu người). Bà Sarah Palin có bằng đại học ngành báo chí ở Đại học Idaho (Idaho là một bang hẻo lánh thưa thớt dân cư khác ở miền Tây Bắc Mỹ).

Chồng bà có 1/4 dòng máu Eskimo,
học vấn trung học, vốn là công nhân khai thác dầu, nhưng mới nghỉ việc từ năm 2007 để tránh mâu thuẫn quyền lợi do vợ làm Thống đốc Alaska. Khi nghỉ việc, ông này giữ vị trí đốc công. Hiện giờ ông chuyển sang câu cá chuyên nghiệp để kiếm sống. Ông từng bốn lần vô địch thế giới môn thể thao đua xe chạy trên tuyết (snowmobile) chặng đua "Chó Sắt" (Iron Dog) có chiều dài 1971 dặm (3172 km) được tổ chức hàng năm ở Alaska.

Việc lựa chọn ứng cử viên cho vị trí Phó Tổng thống là phụ nữ, trẻ (ít tuổi hơn 2 trong số 7 người con của McCain) và gần như không có kinh nghiệm quản lý gì ở tầm quốc gia cũng như quan hệ đối ngoại là một lựa chọn khá lạ lùng của McCain. Những năm gần đây, vai trò phó Tổng thống Mỹ ngày càng quan trọng, có tiếng nói đáng kể trong đời sống chính trị Mỹ. Sự lựa chọn này hoàn toàn trái ngược với lựa chọn TNS. Joe Biden của Obama cho vị trí ứng cử viên phó Tổng thống của Đảng Dân chủ. Joe Biden là một chính trị gia lão luyện, dầy dạn kinh nghiệm chính trường và đối ngoại, từng vài lần ra tranh cử Tổng thống. Thậm chí việc Obama chọn Biden còn bị nhiều người chỉ trích của Đảng Cộng hòa cho là dấu hiệu Obama chưa sẵn sàng làm Tổng thống.

Nếu so sánh thì năm 2000, George Bush cũng có sự lựa chọn khá bất ngờ khi chọn Dick Cheney, lúc đó là trùm tập đoàn năng lượng Haliburton làm ứng cử viên cho đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, Dick Cheney trước đó cũng từng là chiến hữu của Bush bố khi làm Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ trong chiến tranh Iraq lần thứ nhất. Dick Cheney không phải là chính trị gia mà là một viên chức và doanh nhân chuyên nghiệp, và đằng sau ông ta là sức mạnh tài chính khổng lồ của các tập đoàn dầu lửa và năng lượng. Trong khi
Sarah Palin là một tên tuổi hoàn toàn ngoài lề chính trường Mỹ, không có kinh nghiệm gì ở chính quyền liên bang hay ở Quốc hội. Sự lựa chọn Sarah Palin của McCain phù hợp với ý tưởng của ông về một đảng Cộng hòa mới, ít dựa vào các thế lực tài phiệt và có thể được sự ủng hộ nhất định của phụ nữ, những người trẻ tuổi...Hơn nữa, ở đây có thể còn sự phù hợp về tính cách. McCain vẫn được coi là một người ngoài lề (maverick) của đảng Cộng hòa và Sarah Palin cũng vậy. Việc McCain chọn Palin có thể sẽ khiến hai người phối hợp nhịp nhàng hơn trong công việc.

Tuy vậy, việc hai người maverick đi với nhau hẳn sẽ làm không ít cử tri truyền thống của đảng Cộng hòa cảm thấy khó xử, và sẽ khó có được sự ủng hộ mạnh mẽ của các thế lực hiện nay của Đảng này. Một mặt nào đó, Sarah Palin cũng là một hình mẫu phụ nữ tiêu biểu của Đảng Cộng hòa: mẹ của 5 đứa trẻ, trong đó có 1 đứa bị bệnh Down mới sinh ra tháng Tư vừa rồi, chống phá thai triệt để (bà giữ lại đứa nhỏ bị bệnh Down dù biết trước điều này khi mang thai 13 tuần), có cuộc hôn nhân ổn định, đi lên từ chính quyền dân cử cấp cơ sở (tham gia hội đồng thị trấn rồi làm thị trưởng thị trấn trước khi làm Thống đốc). Sự lựa chọn Palin sẽ giúp McCain có thể xích lại gần với các cộng đồng tôn giáo hơn.

Nhưng mặt khác, Palin quá ít kinh nghiệm trong khi McCain lại già yếu. Nếu chẳng may ông qua đời trong nhiệm kỳ thì Palin sẽ trở thành Tổng thống Mỹ theo Hiến pháp. Liệu một phụ nữ chỉ chưa đầy 2 năm trước mới có kinh nghiệm quản lý một thị trấn 9000 dân và hiện nay đang quản lý 1 bang 600.000 dân có đủ năng lực và kinh nghiệm quản lý một đế quốc hơn 300 triệu dân và hùng mạnh nhất thế giới? Liệu McCain và Palin có thuyết phục được người dân Mỹ rằng liên danh McCain-Palin là một lựa chọn tốt hơn liên danh Obama-Joe Biden (đọc tên liên danh này không cẩn thận sẽ trẹo thành Osama Bin Laden!).


John McCainSarah Palin


Barack ObamaJoe Biden


No comments: