Entry for September 20, 2007

Mưa như thế, bắt đầu từ lâu rồi
Trên mặt đất, những con bọ cứ bò lổm ngổm
Tôi không biết con người khao khát
điều gì trong cõi sống này?
Hình như điều thiện bắt đầu từ
Tình yêu phải không?

Điều thiện buồn tẻ vì nó nhạt nhẽo
Điều thiện tầm thường vì nó an toàn
Điều thiện tệ hại vì nó giết đi đam mê
Anh có sợ điều thiện không?
Chị có sợ điều thiện không?
Và em nữa?
Em có bao giờ ghê tởm điều thiện
bằng như điều ác?

Rồi mưa cùng với thời gian
sẽ xoá đi thôi, xoá hết
Xoá tất cả, rửa đi tất cả
Người ta sẽ rửa chúng ta đi
như rửa xương khi bốc mộ

Trong đêm không có ánh mặt trời
Chúng ta bị rửa đi như rửa xương khi bốc mộ
Tất cả xương nguời đều như thế:
Tất cả đều rời rạc, đen đúa, khô khan
Chúng ta bị rửa đi như rửa xương khi bốc mộ

Có cơn mưa nào?
Có đôi mắt nào nhoà ướt cho anh?

(Mưa Nhã Nam - Nguyễn Huy Thiệp, copy từ blog của Nguyệt Ánh)


Ta bước qua giữa đám dân chúng này và ta giữ cho mắt ta mở rộng trừng trừng: bọn chúng đã trở thành nhỏ bé và bọn chúng tiếp tục càng lúc càng trở thành nhỏ bé hơn: điều ấy bắt nguồn từ đạo lý về hạnh phúc và đức hạnh của bọn chúng.

…Ta thấy hễ còn có lòng thiện hảo tốt lành, thì còn có sự yếu đuối. Hễ còn có sự công chính, lòng lân mẫn xót thương, thì còn có sự yếu đuối. Bọn chúng tròn trịa, chính trực và thiện ích đối với nhau, như những hạt cát tròn trịa, chính thực và thiện ích đối với những hạt cát…Trong sự ngây ngô khờ khạo của bọn chúng, thật ra chúng chỉ muốn một điều duy nhất: muốn đừng ai xử ác với mình. Chính vì thế chúng mới sốt sắng với mỗi người và làm điều thiện cho mỗi người.

Nhưng đấy là sự hèn nhát: dẫu chúng gọi đó là “đức hạnh”…

Hỡi các người nhỏ bé, các ngươi càng lúc càng nhỏ bé thêm lên, các ngươi bị chia cắt phân xé thành từng mảnh vụn, các ngươi, những kẻ ưa thích sự an nhàn thoải mái! Rốt cuộc các ngươi sẽ chết. Sẽ chết vì những đức hạnh nhỏ bé, vì sự sơ hối nhỏ bé, vì sự khiêm nhẫn nhỏ bé của các ngươi…

Nhưng giờ của chúng đã đến! Và cả giờ của ta nữa cũng đến rồi! Từng giờ, từng phút bọn chúng càng trở nên nhỏ bé, nghèo nàn, vô bổ hơn- loài cỏ khốn khổ! đất đai khốn nạn!

(Zarathustra đã nói như thế, chương Về đức hạnh làm cho ti tiện nhỏ bé- Nietzsche, bản dịch của Trần Xuân Khiêm)