Thursday, April 10, 2008

Thơ Juan Ramón Jiménez

"Juan Ramón Jiménez (1881-1958), nhà thơ Tây Ban Nha, giải Nobel Văn học năm 1956. Sinh ngày 24-12—1881 ở Moguer, tỉnh Huelva, học xong cao đẳng Jimenez vào Đại học Sevelle nhưng bỏ dở chừng để đi làm báo. Năm 1900, xuất bản tập thơ đầu tiên Hồn hoa tím và tiếp theo đó gần như mỗi năm một tập thơ ra đời. Từ những năm 1920, J. Jimenez được tôn vinh như một bậc thầy của thế hệ các nhà thơ mới; trong sáng tác, ông từ bỏ cách viết cũ, hướng thơ ca đến sự cởi mở, trong sáng mang tính nghệ thuật thuần túy.

Thời kỳ nội chiến Tây Ban Nha, ông được cử làm Tùy viên văn hóa danh dự ở Mỹ, nhiều lần đến đọc bài giảng ở các trường đại học Mỹ, Puerto Rico và Cuba. Năm 1939 Franko lên nắm quyền ở Tây Ban Nha, ông và vợ quyết định không quay trở về tổ quốc. Năm 1956 ông được trao giải Nobel "vì những tác phẩm thơ trữ tình, mẫu mực của tinh thần cao cả và sự tinh khiết nghệ thuật trong thơ Tây Ban Nha". Juan Jimenez là một tấm gương suốt đời tận tụy, trung thành với nghệ thuật thơ ca. Đối với ông, nghệ thuật là tôn giáo, trong đó thơ là nghi lễ duy nhất, sáng tạo là hình thức tín ngưỡng độc tôn. Thơ của Jimenez được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới, trong đó có tiếng Việt. Juan Ramon Jimenez mất tại Puerto Rico năm 1958 hưởng thọ 76 tuổi". (nguồn: Thi Viện).



Tường giậu và hoa hồng


Juan Ramón Jiménez (Tây Ban Nha)

Không có em, anh sẽ là ai chứ?
Là bờ giậu không có lấy một bông hồng
Còn ý nghĩa gì mang lại cho mùa xuân?
Hãy thiêu cháy đi, hỡi tình yêu nặng nhọc
Hãy cắm rễ thật sâu trên bức tường này
Trên thịt da anh trần trụi, điêu tàn.

Anh sẽ sống bằng hương thơm em bí ẩn
Trong những ký ức tối tăm chỉ của riêng anh,
Và giọt máu cuối cùng của anh
Sẽ là màu thuần khiết của vinh quang em rực rỡ.

Phải, em hãy đến với anh,
Hãy giật lấy và quẳng vứt,
Niềm ngây thơ đậu trên những lá cành
Bằng trống rỗng của nỗi đau anh đen đặc!

Và hãy để tháng Tư tới gặp anh,
Tìm thấy anh ở trong xiềng xích
Tù nhân của ngọn lửa em xanh ngắt
Và bao phủ trên mình anh
Là những bông hoa em dịu mát


Wall With Rose

Without you, what will I be? A hedge with no rose,
what is it to spring? Burning, hard
love; it takes root, firmly, in this wall
of my devoured and ruined flesh.

I will nourish your mysterious fragrances
on the abundance of my dark memory,
and my last blood will be the pure
primary colour of your glorious ascent.

Yes, come to me, clutch and toss
the innocent profession of your branches
with the black hollow of my griefs!

And let April, meeting me, find me
enchained, a prisoner of your green flames,
all covered with your fresh flowers.




Cô gái nhỏ màu xanh lục

Cô gái nhỏ màu xanh lục
Cô có mắt xanh lục, tóc xanh lục

Cô đi qua không khí xanh lục
(và mặt đất chuyển màu xanh lục).

Đóa hồng dại nhỏ của cô
Không màu hồng hay màu trắng. Nó màu xanh lục.

Chiếc quần lót mỏng dính lấp lánh của cô
Không màu lam hay màu trắng. Nó màu xanh lục.

Cô đi qua biển xanh lục
(và bầu trời chuyển màu xanh lục)

Cuộc đời tôi sẽ luôn mở
Cánh cửa xanh lục nho nhỏ cho cô.



The little green girl

The little girl is green.
She has green eyes, green hair.

She comes through the green air
(and the earth turns green).

Her tiny wild rose
isn’t pink or white. It’s green.

Her sheer shining slip
isn’t blue or white. It’s green.

She comes over the green sea
(and the sky turns green).

My life will always open
a little green door for her.




Với Dante

Bài thơ của anh như
Người đàn bà trần truồng trinh bạch
Nàng đặt tôi trên đùi
Và ôm chặt tôi bằng hai cánh tay thần tiên



To Dante

Your sonnet is like
a nude and chaste woman
who set me on her lap
embracing me with her celestial arms.


Đại dương

Tôi có cảm giác là con thuyền
Đụng đáy, rơi xuống thẳm sâu
Chạm vào một điều gì vĩ đại.

Và không có gì
Xảy ra! Không có gì…Im lặng…Sóng…

--Không có gì xảy ra? Hay tất cả đã xảy ra
Và chúng ta đứng đây, giờ này, lặng yên, trong cuộc đời mới?



Oceans

I have a feeling that my boat
has struck, down there in the depths,
against a great thing.

And nothing
happens! Nothing...Silence...Waves...

--Nothing happens? Or has everything happened,
and are we standing now, quietly, in the new life?



Trăng rằm

Cửa mở
dế hót
Bạn có đi lại trần truồng
trên đồng cỏ?

Như nước trường cửu
đến rồi rời khỏi mọi thứ
Bạn có đi lại trần truồng
trong không khí?

Cây húng quế không ngủ
chú kiến bận rộn
Bạn có đi lại trần truồng
trong nhà?



Full Moon

The door is open,
the cricket is singing.
Are you going around naked
in the fields?

Like an immortal water,
going in and out of everything.
Are you going around naked
in the air?

The basil is not asleep,
the ant is busy.
Are you going around naked
in the house?



Tỉnh thức

Người đang chở tôi, ơi tỉnh thức, vị thần nhiều ước vọng,
Trải khắp thế gian này.

Ở đây, nơi biển cả thứ ba,
Tôi sắp nghe thấy tiếng người:
tiếng người là ngọn gió
đầy ắp, chứa chan từng cử động;
là sắc màu vĩnh cửu, là ánh sáng muôn đời,
sắc màu biển khơi và ánh sáng biển khơi.

Giọng người là ngọn lửa trắng
Trong vũ trụ của nước, con tàu, bầu trời,
Người vạch đường đi với những niềm vui
Chỉ cho tôi vòng quay vững chắc bằng những tia sáng rạng ngời:
Một thân thể đen huyền
Và chính giữa- viên kim cương tỏa sáng


Full Consciousness

You are carrying me, full consciousness, god that has desires,
all through the world.

Here, in the third sea,
I almost hear your voice: your voice, the wind,
filling entirely all movements;
eternal colors and eternal lights,
sea colors and sea lights.

Your voice of white fire
in the universe of water, the ship, the sky,
marking out the roads with delight,
engraving for me with a blazing light my firm orbit:
a black body
with the glowing diamond in its center.




Tôi không phải tôi

Tôi không phải tôi
Tôi là ai đó
Ai đi lại bên tôi và tôi không thể thấy
Ai đôi khi tôi có thể viếng thăm
Và đôi khi tôi quên mất hắn
Ai im lặng những khi tôi nói
Ai tha thứ, dịu dàng khi tôi hằn học, đắng cay,
Ai dạo bước khi tôi tự nhốt mình
Và ai sẽ còn đứng đấy sau này khi tôi chết



I am not I.

I am not I.
I am this one
walking beside me whom I do not see,
whom at times I manage to visit,
and whom at other times I forget;
the one who remains silent while I t
alk,
the one who forgives, sweet, when I hate,
the one who takes a walk when I am indoors,
the one who will remain standing when I die.


No comments: