Tôi chưa chứng kiến các phiên xử ở Việt Nam nhưng nghe audio một đoạn trong phiên xử hai nhà báo Chiến-Hải thì có cảm giác nhiều vị đại diện tòa án có thái độ khá bất lịch sự trong phiên tòa. Hơn nữa, không hiểu sao trong phiên tòa đấy, tôi thấy có nhiều giọng chất vấn bị can, và không rõ ai là chủ tọa, ai là đại diện công tố.
Một vấn đề lớn trong tư duy pháp luật Việt Nam là thiếu coi trọng vai trò luật sư. Chủ tọa phiên tòa thường hỏi trực tiếp bị can như buộc tội trong khi đây thực ra là phần việc của công tố viên chứ không phải chủ tọa. Chủ tọa cần đóng vai trò trung tính, như người cầm cân nảy mực, để đánh giá tội trạng của người được xét xử. Ở các nước theo hệ thống Anh-Mỹ, chủ tọa phiên tòa không trực tiếp đặt câu hỏi cho bị can mà chỉ lắng nghe các câu hỏi của luật sư, công tố viên, với bị can và nhân chứng, và có thể bác bỏ những câu hỏi nào cảm thấy không phù hợp.
Bi hài chuyện thầy cãi chốn pháp đình
"Ở phiên xét xử tranh chấp giành quyền làm chủ cây xăng Ngọc Đến (Tân Bình, TP HCM), một vị luật sư đã không ngại “sửa lưng” tòa khi cho rằng quyền hạn của mình đã bị “xâm phạm”.
Số là, trong suốt buổi xử, vị chủ tọa luôn miệng "lưu ý" bên nguyên và bên bị phải nói ngắn gọn. Đến phần luật sư trình bày quan điểm, chủ tọa cất tiếng: "Xin 'lưu ý' luật sư chỉ nói những vấn đề mới, còn những cái đã trình bày rồi không nhắc lại nữa, tránh làm mất thì giờ của tòa...". Ngay lập tức vị luật sư đáp: "Tôi cũng xin 'lưu ý' với tòa rằng, khi đã đứng ở đây là tôi đã hiểu rõ quyền của mình. Tôi biết mình phải nói gì và không nên làm gì".
Thấy thái độ gay gắt của ông luật sư, chủ tọa nhẹ nhàng: "Tòa chỉ muốn nhắc nhở để luật sư đi thẳng vào vấn đề cần thiết thôi". "À vâng, nhưng nếu tòa 'lưu ý' tôi thì tôi cũng xin 'lưu ý' tòa vậy mà", vị luật sư nói nhanh trong sắc mặt lạnh lùng. Phía trên, Hội đồng xét xử nhìn nhau im lặng.
....
Lại có luật sư gặp tình huống dở khóc dở cười từ "cô thư ký xinh đẹp". Như trong phiên xét xử vụ án tranh chấp hợp đồng mua bán nhà giữa chủ đầu tư tòa nhà The Manor và khách hàng. Luật sư phía nguyên đơn đang hùng hồn, hăng hái phát biểu quan điểm bảo vệ của mình bỗng giọng cô thư ký phiên tòa gắt lên thảng thốt: "Này! này!... Luật sư nói be bé thôi. Ông nói to như thế tôi không thể nào nghe mà viết biên bản được...".
Vị luật sư "có tiếng" này chỉ biết trợn mắt, tròn miệng trước tình huống... ngoài sức tưởng tượng này. Mặt ông cứ thế đỏ lên rần rần, còn cô thư ký cũng kịp đưa tay bịt miệng chặn lời. Sau lời can thiệp của bà chủ tọa, phiên tòa lại tiếp tục. Nhưng rõ ràng giọng nói của vị luật sư bớt "lảnh lót" hơn trước."
No comments:
Post a Comment