Wednesday, November 26, 2008

Entry for November 26, 2008

Chính ra bang Minnesota, Mỹ, tuy là một bang thưa thớt dân cư (5 triệu) và trẻ (gia nhập nước Mỹ năm 1858, là bang thứ 32 ở Mỹ) nhưng có những đóng góp rất đáng kể về mặt văn hóa ở nước này.

Về văn học: tác phẩm văn học Mỹ lớn nhất thế kỷ 20 do một người Minnesota viết: The Great Gatsby của Francis Scott Fitzgerald. Ngoài ra còn có Sinclair Lewis, người Mỹ đầu tiên được giải Nobel Văn học.

Về âm nhạc: nhạc sĩ Mỹ nổi tiếng nhất, thành công nhất và có nhiều ảnh hưởng nhất thế kỷ 20 là một người Minnesota: Bob Dylan.

Về điện ảnh: cái này thì kém hơn, nhưng cũng có anh em nhà Coen, nằm trong số những đạo diễn xuất sắc nhất hiện còn sống. Terry Gilliam, người giàu sáng tạo nhất và là người Mỹ duy nhất trong nhóm Monty Python, tác giả của loạt phim hài Monty Python rất nổi tiếng.

Về báo chí có Thomas Friedman, tác giả best-seller nổi tiếng, từng ba lần được giải Pulitzer cho các tác phẩm báo chí.

Có thể nói linh hồn của văn hóa Midwest chính là ở Minnesota. Ở vùng Midwest, Chicago nổi tiếng nhất nhưng Chicago là một thế giới khác, với một nền văn hóa đặc trưng (văn hóa Chicago) khác hẳn các nơi khác ở Midwest, kể cả trong bang Illinois. Văn hóa Midwest mang đặc trưng của văn hóa Tin lành, coi trọng giá trị gia đình và tôn giáo (người Midwest đi nhà thờ thường xuyên nhất nước Mỹ). Nhưng nhìn chung Midwest tuy có thiên hướng bảo thủ nhưng không bảo thủ nặng nề như các nhóm bảo thủ ở những vùng khác, có lẽ bởi Midwest khá thuần về mặt chủng tộc, đa số dân cư đều là người da trắng, với tỷ lệ lớn là con cháu người Bắc Âu và Đức (đều theo Tin lành), không chịu áp lực các xung đột tôn giáo, màu da, hay giai cấp nặng nề như ở một số vùng khác (đặc biệt là miền Nam). Tỷ lệ dân cư theo Công giáo, Do Thái giáo và các nhóm người châu Á, người da đen, người Hispanic tương đối ít, chưa đủ khiến văn hóa vùng này thay đổi.

Nói chung có thể chia văn hóa Mỹ thành bốn vùng văn hóa: vùng New England, là nơi lập quốc của người Mỹ có văn hóa khá giống châu Âu, cụ thể là giống Anh quốc, nơi xuất phát của đa số cư dân ở đây; Miền Tây: là nơi khai phá, văn hóa có thiên hướng du mục, ồn ào, với sự pha trộn của đủ thứ dân da trắng, Á, da đỏ, Hispanic...California là bang tràn trề ánh nắng, sôi động, và dân chủ nhất nước Mỹ. Nhà văn đại diện cho miền này là Steinbeck; Miền Nam bảo thủ, có sự phân biệt giai cấp, và màu da nặng nề, nhiều vấn đề về xã hội, và là mảnh đất màu mỡ cho các tác phẩm văn học khai thác những vấn đề này (dòng văn học Southern Literature rất nổi tiếng với Faulkner là người đại diện xuất sắc nhất, ngoài ra còn Tennessee Williams, Tony Morisson và nhiều người khác); Miền Trung Tây có cư dân đa phần ảnh hưởng văn hóa Tin Lành từ Đức và Bắc Âu, bảo thủ một cách dè dặt, coi trọng các giá trị gia đình, tin Chúa, tự lực, lòng tốt và cần cù lao động.

No comments: